Grooming to proces, w którym osoba dorosła nawiązuje relację z dzieckiem w celu wykorzystania go seksualnie. Odbywa się najczęściej za pośrednictwem internetu – w mediach społecznościowych, komunikatorach, grach online. Sprawca stopniowo zdobywa zaufanie ofiary, by następnie doprowadzić do kontaktu seksualnego lub wymusić udostępnienie intymnych materiałów.
Jak przebiega grooming?
Grooming to długotrwały, celowy proces manipulacji. Sprawcy rzadko działają impulsywnie – planują i dostosowują swoje działania do konkretnej ofiary. Typowe etapy groomingu obejmują:
-
Zidentyfikowanie ofiary: sprawca szuka dzieci i młodzieży, które są podatne na manipulację – np. osoby samotne, z problemami emocjonalnymi lub rodzinymi.
-
Nawiązanie kontaktu: może to być przypadkowa wiadomość w grze online, komentarz na TikToku czy prywatna rozmowa na Instagramie.
-
Budowanie zaufania: sprawca często udaje rówieśnika, chwali, okazuje zainteresowanie, dzieli się „tajemnicami”, by stworzyć emocjonalną więź.
-
Izolacja: manipuluje dzieckiem, by zataiło znajomość przed bliskimi, przekonując, że „nikt nie zrozumie” lub że to „ich sekret”.
-
Eksploatacja: może obejmować wymuszanie zdjęć, filmów, rozmów o charakterze seksualnym, a czasem prowadzić do spotkania w świecie rzeczywistym.
Jak rozpoznać grooming?
Chociaż grooming odbywa się w ukryciu, można zauważyć pewne sygnały ostrzegawcze, takie jak:
- dziecko staje się skryte, unika rozmów o tym, co robi w internecie, z kim rozmawia,
- spędza coraz więcej czasu online, szczególnie nocą,
- nagłe zmiany nastroju lub zachowania,
- otrzymywanie prezentów lub pieniędzy od nieznanych osób,
- próby ukrycia urządzeń, szyfrowanie wiadomości, usuwanie historii czatów.
Jak chronić dzieci przed groomingiem?
Zapobieganie groomingowi wymaga połączenia edukacji, zaufania i kontroli rodzicielskiej:
-
Edukacja: rozmawiaj z dziećmi o zagrożeniach, ucz je ostrożności i krytycznego myślenia.
-
Relacja: buduj z dzieckiem więź opartą na zaufaniu – jeśli coś je zaniepokoi, powinno wiedzieć, że może z tobą o tym porozmawiać.
-
Kontrola: korzystaj z ustawień prywatności, programów ochrony rodzicielskiej, nadzoruj aktywność online.
-
Zgłaszanie: ucz dziecko, że nie ma nic złego w zgłoszeniu niepokojącego kontaktu – do ciebie, szkoły lub na policję.
Co robić w przypadku podejrzenia groomingu?
- Nie obwiniaj dziecka – ofiara groomingu została zmanipulowana.
- Zabezpiecz dowody – zrzuty ekranu, wiadomości, informacje o profilu sprawcy.
- Zgłoś sprawę – do organów ścigania, a także do organizacji takich jak Dyżurnet.pl czy NASK.
- Skontaktuj się z psychologiem – pomoc specjalisty jest kluczowa dla wsparcia ofiary.
Grooming to realne zagrożenie, a nie odległy scenariusz
Dostępność internetu, anonimowość i łatwość kontaktu sprawiają, że grooming staje się coraz bardziej powszechny. Świadomość, czujność i otwarta komunikacja to najważniejsze narzędzia, by skutecznie mu przeciwdziałać.