Efektywne zarządzanie zespołem projektowym wymaga odpowiedniego podejścia do ludzi i realizowanych zadań. Siatka kierownicza Blake’a i Mouton, opracowana w latach 60. XX wieku, pomaga w identyfikacji różnych stylów zarządzania w zależności od poziomu koncentracji menedżera na relacjach międzyludzkich i realizacji celów.
Siatka kierownicza – dwa kluczowe wymiary
Model Blake’a i Mouton klasyfikuje style zarządzania na podstawie dwóch osi:
-
Nastawienie na ludzi – stopień, w jakim menedżer dba o dobrostan zespołu, relacje interpersonalne i motywację pracowników.
-
Nastawienie na zadania – stopień, w jakim menedżer koncentruje się na efektywności, realizacji celów i wynikach projektu.
Kombinacja tych dwóch wymiarów pozwala wyróżnić pięć podstawowych stylów zarządzania.
Pięć stylów kierowania zespołem projektowym
1. Styl zubożały (1,1) – minimalne zaangażowanie
👎 Niskie nastawienie na ludzi, niskie nastawienie na zadania
Menedżer wykazuje minimalne zainteresowanie zarówno zespołem, jak i realizacją projektu. Decyzje są odkładane, brakuje motywacji, a projekt często napotyka trudności organizacyjne. Styl ten jest uznawany za najmniej efektywny.
2. Styl zorientowany na ludzi (1,9) – „klub towarzyski”
😊 Wysokie nastawienie na ludzi, niskie nastawienie na zadania
Menedżer dba o atmosferę w zespole, relacje i komfort pracy, ale nie przykłada dużej wagi do efektywności i wyników. Może to prowadzić do niskiej wydajności projektu, ponieważ priorytetem staje się dobrostan zespołu kosztem realizacji celów.
3. Styl zorientowany na zadania (9,1) – autokratyczny
⚡ Wysokie nastawienie na zadania, niskie nastawienie na ludzi
Menedżer skupia się wyłącznie na wynikach, często stosując rygorystyczne podejście i naciskając na realizację celów kosztem relacji w zespole. Może to skutkować wysoką efektywnością krótkoterminową, ale jednocześnie prowadzić do wypalenia zawodowego i spadku zaangażowania zespołu.
4. Styl kompromisowy (5,5) – równowaga między wynikami a ludźmi
⚖ Średnie nastawienie na ludzi i zadania
Menedżer dąży do wyważenia obu aspektów, jednak często oznacza to brak maksymalnej efektywności w żadnym z nich. Styl ten jest częsty, ale prowadzi do przeciętnych rezultatów, ponieważ kompromisowe podejście nie zawsze jest optymalne w dynamicznym środowisku projektowym.
5. Styl zespołowy (9,9) – najlepsze połączenie
🚀 Wysokie nastawienie na ludzi i zadania
Menedżer dba zarówno o wyniki projektu, jak i o potrzeby zespołu. Współpraca, motywacja i efektywność są na wysokim poziomie, co prowadzi do najlepszych rezultatów. Jest to uznawane za najbardziej efektywny styl zarządzania, szczególnie w złożonych projektach wymagających zarówno wyników, jak i zaangażowania zespołu.
Jaki styl najlepiej sprawdza się w zarządzaniu projektami?
W praktyce skuteczny menedżer projektów powinien dążyć do stylu zespołowego (9,9), ponieważ zapewnia on wysoką efektywność i dobrą atmosferę w zespole. Jednak w zależności od specyfiki projektu i sytuacji, czasem konieczne może być chwilowe przejście na inne style – np. bardziej autorytatywne (9,1) w kryzysowych momentach lub kompromisowe (5,5) w warunkach ograniczonych zasobów.
Podsumowanie
Siatka kierownicza Blake’a i Mouton to przydatne narzędzie do analizy stylów zarządzania zespołem projektowym. Kluczowe jest znalezienie równowagi między koncentracją na ludziach a realizacją celów, co przekłada się na długoterminowy sukces projektów.