Ceny procesorów w przeliczeniu na jednostkę wydajności (1 MHz) dramatycznie spadły w ciągu ostatnich 30 lat. W latach 90. procesory były nie tylko drogie, ale też ich moc obliczeniowa była o wiele niższa niż dzisiaj. W miarę rozwoju technologii, postępu w produkcji układów scalonych i miniaturyzacji, obserwowaliśmy systematyczny spadek cen. Zmiany te są szczególnie widoczne na przedstawionym wykresie.
Lata 1990-2000: gwałtowny spadek cen
W latach 90. XX wieku średnia cena 1 MHz mocy obliczeniowej procesora była bardzo wysoka – przekraczała 120 zł na początku dekady. W tym czasie:
-
Procesory były kosztowne, a ich produkcja oparta była na starszych technologiach litograficznych.
-
Wydajność rosła stopniowo, lecz skoków technologicznych jeszcze nie doświadczyliśmy.
-
Przełom lat 90. przyniósł jednak rewolucję dzięki firmom takim jak Intel czy AMD, które zaczęły stosować nowocześniejsze procesy produkcyjne.
W konsekwencji, już około roku 2000, średnia cena spadła do wartości zbliżonych do 0,1-0,01 zł za 1 MHz, co pokazuje, że zwiększanie wydajności w coraz tańszej produkcji stawało się standardem.
Lata 2000-2020: stabilizacja i masowa dostępność
W nowym tysiącleciu obserwujemy stabilizację cen procesorów. Cena za 1 MHz oscyluje blisko zera:
-
Prawo Moore'a: Technologia pozwala na podwajanie liczby tranzystorów w procesorach co około 2 lata, zwiększając wydajność przy zredukowanych kosztach.
-
Postęp technologiczny: Procesy litograficzne przeszły od 90 nm do 7 nm i mniej, umożliwiając tworzenie wydajniejszych, tańszych układów.
-
Konkurencja na rynku: Wzrost konkurencji między producentami (Intel, AMD, ARM) doprowadził do obniżek cen.
-
Skalowanie wielordzeniowe: Zamiast podnosić taktowanie, producenci zaczęli dodawać rdzenie, co zmienia sposób wyceny wydajności.
W efekcie procesory stały się nie tylko tanie, ale także niezwykle wydajne, a ich koszt w przeliczeniu na moc obliczeniową spadł praktycznie do zera.
Wpływ na rynek i użytkowników
Zmiany te miały ogromny wpływ na rozwój technologii oraz dostępność komputerów osobistych:
-
Demokratyzacja technologii: Tańsze procesory umożliwiły powszechny dostęp do komputerów i urządzeń mobilnych.
-
Sektor rozwoju AI i obliczeń: Coraz wyższa wydajność procesorów przy niskim koszcie pozwoliła na rozwój sztucznej inteligencji, obliczeń chmurowych czy analizy Big Data.
-
Ekonomia skali: Producenci mogli produkować miliony układów po obniżonych kosztach jednostkowych.
Podsumowanie
Ostatnie 30 lat to okres niezwykłego postępu technologicznego w dziedzinie procesorów. Ceny 1 MHz mocy obliczeniowej spadły z poziomu 120 zł do niemal 0,001 zł. Kluczową rolę odegrały tu prawo Moore'a, innowacje w procesach produkcyjnych oraz rosnąca konkurencja. Dzięki temu, współczesne procesory oferują nieporównywalnie wyższą wydajność, jednocześnie będąc dostępne w znacznie niższej cenie.